Wat is armoede ?

Het is moeilijk om te omschrijven wat armoede eigenlijk is. Er zijn veel woorden die door elkaar gebruikt worden zoals kansarmoede, generatie-armoede, sociale uitsluiting en nieuwe armoede.

Toch betekenen deze woorden niet allemaal hetzelfde.

Armoede kan niet gezien worden als een louter financieel probleem. Armoede is een probleem met verschillende onderdelen. Armoede is niet alleen weinig of geen geld hebben maar het betekent ook minder kansen hebben op een goede opleiding, op werk, op een degelijk huis, op een goede gezondheid, enz. Dit wordt ook omschreven als sociale uitsluiting.

Daarnaast is er ook een verschil in de graad van de armoede. Sommige mensen zijn geboren in een arm gezin, raken er nooit uit en geven het door aan hun eigen kinderen. Dit zijn de zogenaamde generatie-armen. Andere mensen zijn door een tegenslag zoals ziekte of werkloosheid voor een korte periode arm. Van zodra weer aan de slag gaan komen ze er bovenop.

Uit ‘Armoede en Sociale Uitsluiting. Jaarboek 1998’, onthouden we volgende definitie:

‘Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen. Het strekt zich uit over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan, dermate dat de armen gescheiden worden van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.

Armoede is het gevolg van de manier waarop onze samenleving ingericht is. Niet alleen de armoede op zich is een probleem, maar ook de samenleving die armoede produceert.

Om armoede te bestrijden moeten we dan ook nagaan waar en hoe armoede ontstaat. We moeten onderzoeken waar en hoe mensen uitgesloten worden.

Met andere woorden: waar spelen de uitsluitingsmechanismen? Zitten ze ook niet in het gemeentelijk beleid? Staat het ocmw echt open voor iedereen? Is de werking niet te stigmatiserend? Kunnen alle kansarme gezinnen in een sociale woning terecht of vallen juist zij uit de boot? Helpt het onderwijs kinderen om toch nog mee te kunnen of verwijst de school ze juist naar richtingen met minder kansen? Dergelijke vragen moeten we op alle domeinen stellen, dus ook op het vlak van tewerkstelling, rechtsbedeling of cultuur.